Në vitin 2002, Komuna e Ulqinit për herë të parë ndau mbështetje prej 7000 euro për aktivitetet për zhvillimin e bujqësisë/ullishttarisë dhe kjo shumë ka ardhur duke u rritur vit pas viti.
Sepse, ullishtaria njihet në Planin Strategjik të Zhvillimit të komunës si një degë bujqësore që tradicionalisht ka qenë një burim i rëndësishëm të ardhurash për qytetarët e saj. Në një situatë ku rreth një e treta e ullishtave në bregdetin e Malit të Zi janë shkatërruar, rreth 86.000 pemë ullinj shekullore në Ulqin kanë një rëndësi edhe më të madhe ekologjike, kulturore, historike dhe ekonomike.
Kjo është diçka që pranohet edhe nga Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural të Malit të Zi, e cila prej shtatë vitesh mbështet zhvillimin e ullishtarisë vendase përmes Agrobuxhetit.
Përfituesit mund të përdorin grantin në masën deri në 50 për qind të investimit për të ndërtuar fidane të reja, për të blerë pajisje për ruajtjen e vojit të ullinit, për të menaxhuar mbetjet bimore, si dhe për të ndërtuar mure mbajtëse për të mbrojtur tokën nga erozioni. Për kultivimin e tokës së papunuar për mbjelljen e ullinjve granti është deri në 60%, ndërsa për rivitalizimin e ullishtave mbështetja është shtatë euro për ulli të rigjallëruar.
Mbështeten investimet për rritjen e sipërfaqes nën plantacione të reja dhe shfrytëzimin më të mirë të plantacioneve të vjetra, si dhe për ruajtjen dhe zgjerimin e prodhimit në leje. Mbështetja për prokurimin e pajisjeve të kultivimit të ullinit synon modernizimin e prodhimit, me theks të veçantë në kultivimin e tokës së papunuar për mbjelljen e ullinjve, si dhe në rregullimin e ullishtave.
Një mbështetje e tillë është edhe më e rëndësishme në një situatë ku varieteti autokton i ullinit, Vajuku, po përjeton rendimente të dobëta për tre vjet, ose kur investimet e kultivuesve të ullinit janë më të mëdha se të ardhurat që ata gjenerojnë.
“Sa përpjekje kanë bërë paraardhësit tanë, sa dashuri dhe këmbëngulje, kjo ende mund të shihet. Kjo duhet të na shërbejë si një nxitje për të ruajtur, ushqyer dhe mbrojtur këtë hapësirë unike dhe traditën tonë”, thotë aktivistja mjedisore Zenepa Lika.
Siç thekson ajo, pikërisht për shkak se nuk ka pasur ndërtim, sepse është i pastër, origjinal dhe autentik, vizitorët dhe turistët tanë të huaj dhe vendas mbeten të magjepsur pas shëtitjes nëpër Ullishtë. “Një ofertë unike për turistët që nëse vazhdojmë kështu do ta humbasim përgjithmonë”, shton ajo.
Me kulturën ekzistuese të punës së popullatës vendase, plantacionet e reja dhe mbështetjen më të fortë nga pushteti vendor dhe shteti, ullishtaria jonë mund të përjetojë një ringjallje të vërtetë, ose të bëhet një industri e fuqishme, një biznes ekonomikisht i qëndrueshëm.
Mbi këto baza, kuantitative dhe kualitative, do të hapeshin mundësitë për të zhvilluar më fuqishëm turizmin e ullinit si një mundësi e re të ekonomisë tonë turistike.
Ky tekst është krijuar si pjesë e projektit Turizmi i Ullirit – një vend i ri në ofertën turistike, promovimin dhe zhvillimin e qëndrueshëm të Ulqinit, financuar nga Ministria e Kulturës dhe Medias, nga Fondi për Nxitja e Pluralizmit dhe Diversitetit Mediatik. Përmbajtja e këtij teksti është përgjegjësi e vetme e OJQ-së “Ul info” dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Ministrisë.
