Shkruan: Mr. Arben Berjashi
Turistët që përzgjedhin Ulqin si vend pushimi, janë të interesuar vetëm të shijojnë plazhet, detin,klubet e natës, muziken tallava edhe të “blindohen” brenda banesave ku janë akomoduar.
Por ,çfarë ne ju ofrojmë?
Ju ofrojmë ndonjë aktivitet së paku një ditor në zonën rurale të Ulqinit ?!
Ata /ne a do dëshironim të njihemi me thesarët e trashëgimisë kulturore materiale, natyrore dhe shpirtërore në kuadër të zonës rurale të kësaj komune.
Dhe, kjo pasuri, pa dyshim se paraqet një element shumë të rëndësishëm në ofertën turistike të Ulqinit për zhvillim e turizmit të qëndrueshëm, në veçanti në prezantimin e saj në panairët rajonale dhe ndërkombëtare.
Normalisht, se ky segment, duhet që të ekspozohet nëpërmjet : guidave turistike, albumeve fotografike, marketingut, hartave dhe atlaseve gjeografike- turisikë e demografikë,rrjeteve sociale, përdorimi i teknologjisë informatike për rezervimin e kapaciteteve të akomodimit të grupeve-vizitorëve të interesuar.
S`do mend se kjo pasuri nuk mund të inkorporohet ad hoc në Ofertën turistike të Ulqinit, apo edhe në spektin e prezantimit stinor turistik shtetëror, duke e ditur se trashëgimia kulturore materiale, natyrore dhe shpirtërore i ka karakteristikat e veta si ato historike, kulturore, artistike, klimatike, ambientale,duke përfshirë folklorin, traditat, gjuhën dhe njohuritë tradicionale .
Organizata turistike e Ulqinit gjithësesi duhet të përkrah idetë dhe projektet individuale dhe grupore profesionale për zbulimin, promovimin e këtyre vlerave dhe për t`i shqyrtuar shkencërisht ato.
Anashkalimi apo improvizimi i ekspozimit të këtyre vlerave,humb shansin e zhvillimit të turizmit ndërkombëtar, i cili shihet si potencial dhe vizion tepër i veçantë dhe me përspektivë.
(Pamje nga Mozhuri, Ulqini)
(Bazenet e Kripores)
Bukuritë e papara malore brenda administratës së Komunës së Ulqinit janë shumë mahnitëse, por ato presin institucionalisht të eksplorohen,mbrohen edhe ekspozohen.
Qytetarët e këtij destinacioni a i kanë vizituar monumentet e trashëgimisë kulturore, natyrore të pikave më atraktive dhe brilante mjedisore të Mozhurit,të Valdanosit,të Krruçit, Malin të Brinjes,bazenet e Kripores ( që po bëjme çmos për ta mbrojtur!!) ?
E ndërlidhur me këtë fakt,është edhe kultura shpirtërore në zonat rurale:folklori,kostumet,gatimet,traditat popullore,artizanatet.Këtu po pemend përkushtimin pozitiv të mbrojtjes së trashëgimisë kulturore të Anës së Malit dhe jo vetëm.
Poetit dhe veprimtarit Hajredin Kovaçi, i cili në katundin Draginë ka hapur Muzeun privat etnografik.
( Muzeu etnografik në Draginë)
Me keqardhje kam lexuar lajmin se Muzeu etnografik në Lekaj të Malësisë është mbyllur, meqë shumë i nderuari Shtjefën Ivezaj, i cili ia kushtuar jetën këtij institucioni familjar të trashëgimisë kulturore të Malësisë, nuk ka më mundësi ekonomike ta mbaj në funksion atë.
(Muzeu etnografik i Malësisë)
Po sa herë e kemi vizituar ne Muzeumin në Kala të Ulqinit ?
Po vendet në periferi të zonës se Ulqinit ?
Ulqini, ka një lëndë të pasur të kulturës materiale në periferi, që është mjaft e pasur me artefakte, objekte të paluejtëshme si, ndërtesa,objekte të ndryshme, burime uji,ubla të trashiguara nga gjeneratat e kaluara.
Ne, mesiguri se deklarativisht i vlersojmë,themi se i mirëmbajmë.Është në interesin e përgjithshëm,jo vetëm të turizmit të qëndrueshëm,por edhe të qytetarisë t`i ruajmë këto vlera unike dhe ti transmetojmë tek gjeneratat e ardhshme.Kjo kulturë luan rol të rëndësishëm në krijimin e identitetit dhe procesit të zhvillimit të një vendi, si dhe përmban vlera historike dhe edukative me rëndësi, siç mund t`i shohim në fotot në vijim.
(Shtëpi e një familjeje aristokrate )
Adhuruesit e natyrës apo të fshatit përherë e ndjejnë veten të entuziazmuar kur vizitojnë këto vendbanime, pa marrë parasysh stinën.
(Kroi I Sojmirit)
( Kroi Ballaban )
(Ubla e Preçit Palit në maje të Mozhurit)
Aktivitetet e shpeshta i ndërmerr Shoqata e bjeshkatarëve “Rumia” ku secili amator mund t`i bashkangjitet shtegtimit në periferi t; Ulqinit dhe zonës përreth.
Nga zona rurale e Komunës së Ulqinit ka një numër të konsiderueshëm mërgimtarësh, të cilët do të mund të investonin kapitalin e tyre në të mirë të zhvillimit të turizmit rural në vendlindjen e tyre edhe në këtë mënyrë do të ndërpritej shpopullimi i tërësishëm,sidomos i të rinjve të shkolluar.
Në Kroaci këtë muaj u mbajt Kongresi ndërkombëtar i turizmit rural,i organizuar nga Komuniteti i turizmit rural të këtij vendi.Raportohet se, krahas mbështetjes së Ministrisë së Mjedisit dhe Zhvillimit Rural të Kroacisë, një kontribut shumë të rëndësishëm ka dhënë diaspora kroate.Pikërisht, në këtë kontekst po e përmend diasporën.
(Zona malore e Anës së Malit)
Rikonstruktimi i aksit rrugor Ulqin- Krythë,hap mundësitë reale të qasjes së kulturës materiale:kompleksit të Shasit të lashtë,malit të Sumës,mullinjve të Millës ( edhe pse tashmë shumica e tyre janë shndërruar në gërmadha) ,Ura e Klleznës,Shtegvash …
To be countinued ….